به وبلاگ رسمی حمید رضا گوشبر خوش آمدید
دف

 

کُردستان، خاستگاه و مکان تعالی دف

     در میان ملل فراوانی که با علایق و سلایق گونه گون از دف استقبال کرده­اند هیچ ملّتی به اندازه­ی ملّت «کُرد» به اعتلای آن یاری نرسانده است. چراکه خاستگاه اصلی و میلادگاه حقیقی دف، در اصل، «منطقه­ی مزوپتامیا، یا به قول اعراب «منطقه­ی بین النهرین به سمت به شمال که اکثر خاک مناطق کُردنشین را شامل می­شود»، بوده است.

در آن زمان که ملّت کُرد بر آئین زرتشت بوده­اند در خواندن گاتاها و در روز «یزن» از دف بهره برده­اند. دف نوازان در شادی و غم و در آئین­های عبادی در درازای تاریخ این مرز و بوم هم­آوای  مردم کردستان بوده­اند.


 





تاريخ : یک شنبه 10 آذر 1392برچسب:,
ارسال توسط حمید رضا گوشبر

 

پیدایش موسیقی

پیدایش موسیقی را گروهی همزمان با پیدایش سخن و آغاز زندگی می دانند. برخی می گویند که الهه یا رب النوع موزها آنرا به انسان آموخته و برخی ادعا می کنند که فیثاغورث آنرا از شنیدن آوای پتک آهنگران و مقایسه آنها با هم دریافت کرد.(سردشتی1385، 33)

اما کارشناسان دوره پارینه سنگی Paleolithic (حدود500000 تا 12000 سال پیش از میلاد) را آغازگر موسیقی در تاریخ بشریت می دانند. دوره ای که انسان ها برای ترساندن حیوانات و یا نشان دادن هیجاناتشان اصواتی را از گلو خارج می کردند، که ریتم آنها با سرعت و کندی ضربات فعالیت جسمی خود تنظیم می کردند. همچنین دوره ای را که موسیقی در خدمت ادیان قرار گرفت را به دوره نوسنگی(حدود 6000تا 3000 سال پیش از میلاد) نسبت می دهند.زمانی که انسان به کشف کشاورزی نائل آمد و از شکارگری به کشت و زراعت روی آورد،برای رشد و رویش کاشته هایش آوازهایی را سر می داد که توسط حرکات ریتمیک اجرا می گردید.(شمس1383،15-18)

موسیقی کهن هرگز قائم به ذات نبوده بلکه همواره جزء جدایی ناپذیر آیین،افسانه،رقص و موسیقی بوده است.در واقع مفهوم موسیقی از بیرون برایش تعیین می شده است(لبافان 1389، 183)

برگرفته از پایان نامه ارشدم با موضوع "کارکرد رقص سماع در طریقت قادریه"





تاريخ : پنج شنبه 27 آذر 1392برچسب:,
ارسال توسط حمید رضا گوشبر

 تاریخچه دف

     نام دف می تواند از ادپو بابلی/آشوری،توف آرامی/عبری و دف عربی گرفته شده باشد.در جای دیگر ریشه آنرا دوب می دانند که در زبان سومری به معنای لوحه و خط بکار رفته است.(نقیب سردشت1385، 294) دف را در زبان کردی با نام های دیگری چون ده ف،ده فه،عه ربانه نیز می شناسند(همان،295)

     دف در میان مردم کـرد بسیار مقدس است و بکار بردن آنرا جهت تفنن و خوش گذرانی نادرست میدانند، زیرا معتقدند سازی است که نوازنده دو دستش را به حالت دعا و استغانه بسوی آسمان دراز می کند و لازم است اشعاری عارفانه و دعاگونه با آن خوانده می شود.بدین دلیل اگر پوست دف به هر دلیلی پاره شود، می گویند دف شهید شده است.

     دف به وسیله مسلمانان اسپانیا در اروپا رواج یافت و در قرن 15میلادی متروک شد و دیگر بار در قرن 17میلادی به وسیله ترکان عثمانی رایج گردید.و در قرن نوزدهم از سازهای موزیک نظامی شد و اکنون در ارکستر نیز به کار می رود.(حسینی1387، 14)

     یکی از قدیمی ترین اسناد که تاریخ استفاده بشر از ساز دف را به 2700ق.م باز می گرداند. یک قطعه عاج فنیقی می باشد که این سند در آشور یافت شده است که در آن نوازنده سازی شبیه دف در بین دو نوازنده ی سازهای قانون و یک نوازنده سازهای بادی دیده می شود. اما پژوهشگران تاریخ موسیقی ،قدمت ساز دف را به زمان های دورتری متعلق می دانند،به طور مثال آلک رابستون و دنیس استیونس در کتاب تاریخ جامع موسیقی نظرات خود را این گونه بیان می کنند:در هزاره سوم قبل از میلاد ساکنان دره نیل(مصر باستان)معبد سازان ماهری بودند و در این معابد هر روز مراسم مذهبی را با صدای انسان و سازهای از جمله چنگ،سیسترون و دایره های بزرگ به نام سِر استفاده می کردند(همان، 18)امروزه وجود قداست دف، یا به تعبیر گالپین طبل باز، در میان پیروان طریقت های تصوف، یادگاری از حفظ هویت مذهبی این ساز در جهان است.   (رفیعی 1387، 48)

     دایره دف اشارت است به دایره اکوان،و پوستی که بر دف مرکب است،اشارت است به وجود مطلق.و ضربی که بر دف وارد می شود،اشاره است به ورود واردات الهی که از باطن بطون بر وجود مطلق وارد می شود.و جلاجل خمسه اشارت است

برگرفته از پایان نامه ارشدم با موضوع "کارکرد رقص سماع در طریقت قادریه"

 




تاريخ : پنج شنبه 8 آذر 1392برچسب:,
ارسال توسط حمید رضا گوشبر